Het belang van het onderscheid tussen wettelijke rente en wettelijke handelsrente ligt voor de hand; de wettelijke handelsrente ligt op dit moment ruim vier keer hoger dan de wettelijke rente.
Het vorderen van wettelijke handelsrente is daarmee een stuk aantrekkelijker, maar wanneer kan dat (niet)?
In dit blog sta ik eerst kort stil bij de wettelijke rente en de wettelijke handelsrente, waarna ik zal ingaan op het onderscheid tussen beide renten.
Wat is wettelijke rente?
Als de betaling van een geldsom vertraagd plaatsvindt, kan de schuldeiser daardoor vertragingsschade lijden. Wettelijke rente dient ter compensatie van die vertragingsschade. Het gaat hier om een vorm van abstracte schadevergoeding: het is niet van belang welke (concrete) schade de schuldeiser door de vertraging in de voldoening daadwerkelijk heeft geleden, evenmin is het van belang óf de schuldeiser door die vertraging schade heeft geleden. De omvang van de geleden vertragingsschade is gefixeerd op de wettelijke rente en de schuldeiser kan dan ook steeds – als aan de wettelijke vereisten is voldaan – aanspraak maken op vergoeding van die wettelijke rente.
Vergoeding van wettelijke rente (artikel 6:119 BW)
Een schuldeiser kan aanspraak maken op vergoeding van wettelijke rente als de schuldenaar in verzuim is met de betaling van een geldsom. Als die geldsom verschuldigd is uit hoofde van een verbintenis uit onrechtmatige daad of wanprestatie, is voor dat verzuim geen ingebrekestelling vereist. Het verzuim treedt in die gevallen al in als de schuldenaar de uit onrechtmatige daad of wanprestatie voortvloeiende (schadevergoedings)verbintenis niet aanstonds nakomt. Nu die schadevergoedingsverbintenis zelden gelijk wordt nagekomen, betekent dit praktisch dat de wettelijke rente moet worden berekend vanaf het moment van de onrechtmatige daad of wanprestatie tot het moment van betaling (bijvoorbeeld vanaf het moment van het arbeidsongeval tot het moment dat de daardoor geleden, later vastgestelde, schade wordt uitgekeerd). Over die periode kan aanspraak worden gemaakt op het bij AMvB vastgestelde wettelijke rentepercentage. Die wettelijke rente wordt samengesteld berekend. Aan het einde van een jaar wordt het bedrag waarover de wettelijke rente wordt berekend, vermeerderd met de over dat jaar verschuldigde rente (rente op rente).
Vergoeding van wettelijke handelsrente (artikel 6:119a BW)
Het hogere rentepercentage van de wettelijke handelsrente heeft louter en alleen betrekking op verplichtingen tot betaling uit handelsovereenkomsten. De wettelijke handelsrente berust op een Europese richtlijn ter bestrijding van buitensporige betalingsachterstanden in de handel tussen ondernemingen (professionele partijen) of tussen ondernemingen en overheidsinstanties (zie ook artikel 6:119b BW). Voor het verschuldigd zijn van deze wettelijke handelsrente is niet vereist dat de professionele schuldenaar in verzuim is, maar slechts dat één van de in artikel 6:119a BW gespecificeerde (factuur)termijnen is verstreken. Na het verstrijken van die termijn is de schuldenaar de wettelijke handelsrente verschuldigd.
Wees alert op het onderscheid!
Zoals besproken heeft de wettelijke handelsrente uitsluitend betrekking op verplichtingen tot betaling uit handelsovereenkomsten tussen professionele partijen. Een verplichting tot vergoeding van schade kan daartoe niet worden gerekend. In het kader van een verbintenis tot schadevergoeding uit onrechtmatige daad of wanprestatie kan dan ook uitsluitend de wettelijke rente worden gevorderd. In de praktijk komt het geregeld voor dat ook in die gevallen wettelijke handelsrente wordt gevorderd. Doe dat niet, ook niet omdat de schadelijdende partij ten onrechte een (aanzienlijk) hogere claim wordt voorgespiegeld. Beloof geen gouden (handelsrente)bergen!
