Zoals toegelicht in mijn vorige blog, begroot de rechter in een deelgeschilprocedure de kosten bij de behandeling van het verzoek aan de zijde van de benadeelde (artikel 1019aa Rv). Deze kosten komen vervolgens volledig voor vergoeding in aanmerking.
In deze blog sta ik stil bij de vraag hoe de rechter omgaat met de situatie waarin de benadeelde een rechtsbijstandverzekering heeft afgesloten. Komen ook in dat geval de kosten voor begroting en vergoeding in aanmerking?
Heersende leer: gebrek aan belang
In de literatuur heerst de opvatting dat de kosten die door de benadeelde in een deelgeschilprocedure zijn gemaakt niet voor begroting en vergoeding in aanmerking komen als de benadeelde een rechtsbijstandverzekering heeft afgesloten. Dit vanwege het feit dat er een gebrek aan belang zou zijn aan de zijde van de benadeelde.
Voor deze opvatting is steun te vinden in de rechtspraak. Zo volgt uit een uitspraak van de Rechtbank ‘s-Hertogenbosch dat wanneer de kosten door de verzekeraar gedragen worden, er geen sprake kan zijn van kosten aan de zijde van de benadeelde. Het verzoek om begroting en vergoeding wordt daarom afgewezen. Dezelfde rechtbank bevestigt deze visie ruim een half jaar later nog eens, met wederom als dragend argument dat benadeelde geen (vermogens)schade lijdt. Het voorgaande vindt ook ondersteuning in een tweetal uitspraken van de Rechtbank Den Haag. Tot slot zijn er nog tal van andere vindplaatsen in de rechtspraak waaruit de gedachte blijkt dat de verzoeker een gebrek aan belang heeft bij de begroting van de kosten wanneer de benadeelde een rechtsbijstandverzekering heeft.
Maar enkele rechters…
Niet elke rechter volgt deze lijn. Zo overweegt de rechtbank Groningen in een deelgeschilprocedure dat “een rechtsbijstandverzekering van één van de procespartijen niets uitstaande heeft met een veroordeling in de proceskosten”. Ook de kantonrechter te Eindhoven meent dat een rechtsbijstandverzekering niet met zich brengt dat men geen aanspraak zou kunnen maken op begroting van die kosten. Deze uitspraken lijken eerder de uitzondering dan regel.
Polisvoorwaarden zijn relevant
Wanneer gesteld en gebleken is dat op de benadeelde een verplichting rust om de buitengerechtelijke kosten namens de rechtsbijstandverzekeraar op eigen naam te verhalen op de aansprakelijke partij, ligt een begroting van en een vergoeding in de kosten wel in de rede. Zo oordeelde de rechtbank Rotterdam dat de kosten van de benadeelde – ondanks de rechtsbijstandverzekering – wel als schade kon worden aangemerkt, nu in de polisvoorwaarden stond vermeld dat deze kosten door de verzekeraar werden voorgeschoten voor zover zij niet verhaald konden worden op de wederpartij. In de hiervoor aangehaalde Haagse procedures, was juist het ontbreken van een dergelijke verplichting in de polisvoorwaarden een reden om de kosten niet te begroten en te vergoeden.
Kortom
In de rechtspraak wordt nog wisselend gedacht over de vraag of de kosten worden begroot en vergoed als de benadeelde een rechtsbijstandverzekering heeft afgesloten. De heersende gedachte lijkt te zijn (met een kleine afwijking hier en daar) dat in die situatie geen plaats is voor begroting en vergoeding van kosten. Dit uitgangspunt leidt slechts uitzondering indien op grond van de polisvoorwaarden de verzoeker gehouden is om op eigen naam namens de rechtsbijstandverzekeraar de kosten op de aansprakelijke partij te verhalen. Het hebben van inzicht in de polisvoorwaarden van de rechtsbijstandverzekering kan om die reden van belang zijn.
